Bomen en seniorensnoei
Belang, veiligheid en verzorging
Veel van de bomen op Ameland zijn bijzonder. Niet alleen vanwege de karakteristieke vorm die ze hebben door de zeewind, maar ook vanwege de soort. Op Ameland zijn namelijk nog veel grote iepen te vinden. Iepen van deze omvang zijn grotendeels verdwenen in Nederland (en de rest van de wereld) door de komst van iepenziekte begin vorige eeuw. In een aantal gemeenten in Nederland zijn nog wel hier en daar oude iepen te vinden, waarvan Ameland er dus één is. Het is dus bijzonder dat hier op Ameland de iepen nog in laanverband aanwezig zijn.
Het karakteristieke straatbeeld
De iepen bepalen ondertussen al vele jaren het straatbeeld van Ameland. Of het nu gaat om de Rixt van Doniastraat in Nes, de Camminghastraat in Ballum, de Burenlaan in Hollum of andere straten, de iepen bepalen in grote mate het karakteristieke straatbeeld. De bomen beïnvloeden tevens de toekomstbestendigheid en het leefklimaat op het eiland. De bomen slaan koolstof op, vangen fijnstof af en koelen in hete zomers de dorpen op het eiland.
Jaarlijkse controles
De gemeente doet er alles aan om bomen op gemeentegrond zo lang mogelijk en veilig te behouden en dat geldt zeker voor deze unieke bomen. Alle bomen op gemeentegrond controleren we jaarlijks op veiligheid, conditie en toekomstverwachting, waarbij er extra aandacht is voor hoge bomen en/of bomen op belangrijke locaties. Constateren we bij de controle kleine problemen – zoals een dode tak, dan pakken we die zelf aan. Bij grote problemen of het vermoeden daarvan huren we een professional in, die verder onderzoek kan doen en problemen adequaat kan oplossen als actie noodzakelijk is. Op die manier hopen we dat de bomen nog lang mee kunnen.
‘Veterane bomen’
Het snoeien van oude bomen is een specialisme. Bomen die een hoge leeftijd hebben bereikt worden “veterane bomen” genoemd. Om een veilige openbare ruimte te kunnen garanderen worden de bomen gesnoeid volgens de methode van veteranensnoei (ook wel seniorensnoei). De mensen van de gemeente hebben hiervoor een cursus gevolgd en worden begeleid door specialisten van Idverde Bomendienst.
Seniorensnoei is een proces dat geduld vraagt. Geduld omdat forse snoei in veterane bomen niet alleen de aanblik verandert, maar vaak ook problemen oplevert op den duur. Van groot belang bij het snoeien van veterane bomen is daarom om niet te veel bladmassa in één keer weg te nemen en om problemen te voorkomen snoeien we de bomen dan ook in fases. Het doel van de snoei is de omvang van het bovenste gedeelte van de boom met de takken en bladeren (de kroon) te reduceren zodat er minder gewicht krachten van bijvoorbeeld de wind op de takken komen. Dat is voor de gezondheid van de boom ook goed, omdat bomen van die leeftijd vaak niet nog meer wortels aanmaken en snoeien er dan voor zorgt dat de boom het vocht beter kan verspreiden over de hele kroon. Dit alles met als doel de goede conditie van de bomen te behouden. Op Ameland is het snoeien van veterane bomen een methode die we de komende jaren willen blijven toepassen.
Naast de problemen die forse snoei kan veroorzaken, wil de gemeente Ameland ook niet dat het karakteristieke beeld van de dorpskernen te veel wordt aangetast. De iepen op Ameland zijn uniek en hebben een grote cultuurhistorische waarde. Voor de gemeente Ameland voldoende reden om deze karakteristieke bomen te beschermen en te behouden voor volgende generaties.
